Cách Hạch Toán Sau Quyết Toán Thuế Bạn Nên Biết [cập nhật 2023]

Trong tình hình chính sách thuế có nhiều thay đổi như hiện nay, việc sai sót trong công tác kế toán và bị cơ quan thuế phạt, truy thu thuế là điều khó tránh khỏi ở một số doanh nghiệp. 

Vậy sau thanh tra, kiểm tra quyết toán thuế mà doanh nghiệp bị truy thu và bị phạt vi phạm hành chính về thuế thì cách hạch toán sau quyết toán thuế như thế nào?. Có cần làm lại sổ sách kế toán?. Ketoangiare.net sẽ hướng dẫn bạn cách hạch toán qua bài viết sau.

TRUY THU THUẾ CÓ ĐƯỢC XEM LÀ CHI PHÍ HỢP LÝ?

Trong thực tế, sai sót kế toán do khách quan hay chủ quan làm thay đổi doanh thu, chi phí tính thuế dẫn đến tăng số thuế phải nộp đều bị cơ quan thuế coi là hành vi trốn thuế, gian lận thuế và bị truy thu thuế, bị phạt vi phạm hành chính về thuế ...

Vì vậy các khoản truy thu và phạt vi phạm hành chính về kế toán, thuế đều không được hạch toán vào chi phí công ty. 

Theo quy định tại Điều 4, Thông tư số 96/2015/TT-BTC (hiệu lực từ ngày 06/08/2015) sửa đổi, bổ sung Điều 6, Thông tư số 78/2014/TT-BTC, thì chi phí không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế như sau:

“2.36. Các khoản tiền phạt về vi phạm hành chính bao gồm: vi phạm luật giao thông, vi phạm chế độ đăng ký kinh doanh, vi phạm chế độ kế toán thống kê, vi phạm pháp luật về thuế bao gồm cả tiền chậm nộp thuế theo quy định của Luật Quản lý thuế và các khoản phạt về vi phạm hành chính khác theo quy định của pháp luật”.

Mặt khác, vi phạm hành chính theo theo Luật số 15/2012/QH13 được hiểu là hành vi có lỗi do tổ chức, cá nhân vi phạm quy định pháp luật về quản lý Nhà nước mà không phải là tội phạm theo quy định của pháp luật phải xử phạt vi phạm hành chính.

KẾT LUẬN: Căn cứ theo quy định trên, thì khoản vi phạm kế toán, thuế là khoản phạt vi phạm hành chính sẽ không được tính vào chi phí hợp lý khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp.

HẠCH TOÁN SAU QUYẾT TOÁN THUẾ SỐ THUẾ BỊ TRUY THU VÀ XỬ PHẠT NHƯ THẾ NÀO LÀ ĐÚNG CHUẨN NHẤT?

Do khoản phạt vi phạm hành chính về thuế không được đưa vào chi phí nên việc hạch toán các khoản bị truy thu, phạt sau thanh tra, quyết toán thuế có hai cách xử lý hạch toán như sau:

- Điều chỉnh tài khoản 4211 kèm điều chỉnh các số dư đầu kỳ của năm hiện hành của các tài khoản liên quan.

- Hạch toán vào tài khoản 811 năm hiện hành cuối năm loại trừ khỏi chi phí hợp lý khi lập Báo cáo thuế quyết toán.

CÁCH HẠCH TOÁN BIÊN BẢN KIỂM TRA THUẾ SAU QUYẾT TOÁN

1. Điều chỉnh các khoản phạt, truy thu thuế vào TK 4211:

Căn cứ và quyết định thanh tra thuế, tại thời điểm doanh nghiệp nhận kết quả thanh tra thuế và quyết định xử phạt vi phạm hành chính:

- Hạch toán số thuế bị truy thu:

Nợ TK 4211 (Lợi nhuận chưa phân phối năm trước).

Có TK 3331 (thuế GTGT truy thu).

Có TK 3334 (thuế TNDN bị truy thu).

Có TK 3335 (thuế TNCN bị truy thu).

- Hạch toán khoản bị phạt vi phạm hành chính về thuế:

Nợ TK 4211 (Lợi nhuận chưa phân phối năm trước).

Có TK 333 (3339).

- Khi nộp các khoản bị truy thu, phạt, ghi:

Nợ TK 333 (3331, 3334, 3335, 3339).

Có TK 111, 112.

- Điều chỉnh các TK liên quan sau thanh tra thuế:

Nợ TK 4211 (Lợi nhuận chưa phân phối năm trước).

Có TK 214, 242, ... (chi phí bị loại trừ).

Bên cạnh đó, kế toán điều chỉnh số dư đầu kỳ của tài sản, nợ phải trả và các khoản mục thuộc vốn chủ sở hữu của kỳ lấy số liệu so sánh, nếu sai sót thuộc kỳ trước kỳ hiện tại và giải trình trên thuyết minh báo cáo tài chính năm hiện tại.

2. Điều chỉnh các khoản phạt, truy thu thuế vào TK 811:

Nợ TK 811 (các khoản bị phạt, truy thu thuế).

Có TK 333 (3331, 3334, 3335, 3339), 214, ...

- Khi nộp các khoản bị truy thu, phạt, ghi:

Nợ TK 333 (3331, 3334, 3335, 3339).

Có TK 111, 112:  Tiền mặt/Tiền gửi ngân hàng

Cuối năm khi lập quyết toán thuế TNDN, kế toán đưa khoản truy thu, phạt thuế này vào chỉ tiêu B4: Các khoản chi không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế tại Tờ khai quyết tóan thuế TNDN Mẫu 03/TNDN, đồng thời giải trình trên thuyết minh báo cáo tài chính.

>>Nên xem: Doanh Nghiệp Cho Vay Không Lấy Lãi Hoặc Lãi Suất 0% Sẽ Bị Ấn Định Thuế [cập nhật 2022]

NÊN HẠCH TOÁN THEO CÁCH NÀO? 

Việc hạch toán vào TK 811 hay 4211 đều làm giảm lợi nhuận kế toán của doanh nghiệp. Nếu hạch toán vào TK 4211 sẽ giảm lợi nhuận của năm trước; hạch toán vào TK 811 là giảm lợi nhuận của năm nay. Câu hỏi đặt ra là hạch toán theo cách nào sẽ hợp lý nhất?

Để trả lời câu hỏi này chúng ta sẽ xem xét sai sót dẫn đến khoản truy thu thuế sau thanh thanh tra, quyết toán thuế là sai sót trọng yếu hay không trọng yếu:

- Sai sót là trọng yếu thì áp dụng hạch toán hồi tố (theo Chuẩn mực số 29) => Hạch toán theo cách thứ 1;
- Sai sót không trọng yếu thì áp dụng hạch toán phi hồi tố => Hạch toán theo cách 2.

Về sai sót trọng yếu, Chuẩn mực số 29 có đoạn quy định như sau:

“23. Doanh nghiệp phải điều chỉnh hồi tố những sai sót trọng yếu liên quan đến các kỳ trước vào báo cáo tài chính phát hành ngay sau thời điểm phát hiện ra sai sót bằng cách:

(a) Điều chỉnh lại số liệu so sánh nếu sai sót thuộc kỳ lấy số liệu so sánh; hoặc

(b) Điều chỉnh số dư đầu kỳ của tài sản, nợ phải trả và các khoản mục thuộc vốn chủ sở hữu của kỳ lấy số liệu so sánh, nếu sai sót thuộc kỳ trước kỳ lấy số liệu so sánh

….

25. Khi không thể xác định được ảnh hưởng của sai sót đến từng kỳ, doanh nghiệp phải điều chỉnh số dư đầu kỳ của tài sản, nợ phải trả và các khoản mục thuộc vốn chủ sở hữu của kỳ sớm nhất (có thể chính là kỳ hiện tại) mà doanh nghiệp xác định được ảnh hưởng của sai sót .”.

Thông thường thì những khoản truy thu thuế sau thanh tra quyết toán thuế thường là sai sót trọng yếu của kế toán (nhất là những báo cáo lỗ, sau thanh tra thành lãi). Do đó, sau thanh tra thuế kế toán không phải làm lại sổ sách kế toán và căn cứ vào mức độ trọng yếu thông tin thông tin sẽ xử lý các khoản truy thu thuế và phạt như sau: 

- Đối với khoản liên quan đến truy thu thuế: Hạch toán điều chỉnh hồi tố theo Chuẩn mực số 29, tức hạch toán vào TK 4211 (như trình bày hạch toán theo cách 1 ở trên).

- Đối với khoản phạt vi phạm hành chính về thuế: Hạch toán theo cách 2, tức ghi nợ TK 811 và cuối năm khi lập Báo cáo quyết toán thuế TNDN, khoản phạt này loại ra khỏi chi phí hợp lý.

VĂN BẢN HƯỚNG DẪN CÁCH HẠCH TOÁN BIÊN BẢN KIỂM TRA THUẾ

Theo hướng dẫn tại công văn số 13521 của Cục thuế TP.HCM trả lời về việc hạch toán kế toán số thuế truy thu thêm qua kiểm tra quyết toán thuế thì DN sẽ áp dụng theo cách 1 hướng dẫn trên.

>>Click tải công văn 13521 của Cục thuế TP.HCM. 

LỜI KẾT

Ketoangiare.net vừa chia sẻ với bạn bài viết Cách Hạch Toán Sau Quyết Toán Thuế [cập nhật 2022]. Hy vọng qua bài viết này các bạn sẽ nắm và biết cách hạch toán một cách chính xác. Chúc các bạn sức khỏe và thành công.

>>Nên xem: Cách Tính Thuế TNDN Hoạt Động Chuyển Nhượng Bất Động Sản

Đừng quên COMMENT, SHARE bài viết các bạn nhé!.

TÁC GIẢ: Công Ty TNHH Kế Toán Phía Nam

Dịch vụ kế toán trọn gói giá rẻ TP.HCM. Nơi cung cấp dịch vụ kế toán hiệu quả và tiết kiệm chi phí nhất cho doanh nghiệp của bạn. Tìm hiểu thêm về chúng tôi tại đây. Hoặc kết nối với chúng tôi qua Facebook , Twitter, và LinkedIn

BÀI VIẾT LIÊN QUAN